Узган атна башында Киевтагы чуалышлар соңгы ноктасына җитте. Рәсми мәгълүматларга караганда, 82 кеше һәлак булган, ә инде зыян күрүчеләр саны – йөзләрчә. Хакимияткә каршы чыгучылар, 2004 елгы Конституцияне торгызып, илдә парламент-президент идарә формасын кире кайтаруны таләп иткән иде.
Менә шимбә көнне Украина Югары Радасы вакытыннан алда Президент сайлавын 25 май көнне уздыру турында карар кабул итеп (Виктор Януковичның Президент вазыйфасын үтәүдән баш тартуы сәбәпле), 2004 елгы Конституциягә кире кайту турында карарны имзалаган. Якшәмбе көнне исә Югары Рада президент вазыйфаларын парламент спикеры Александр Турчиновка тапшыру турында карар чыгарган. Моңа кадәр Турчиновка инде Украина хөкүмәте башлыгы вәкаләтләре бирелгән булган. Ул коалицион хөкүмәт оештырылганчы, Министрлар Кабинеты эшенә җитәкчелек итәчәк икән.
Тимошенкога Премьер-министр кәнәфие кирәкми
Шул ук вакытта Украинаның көнбатыш һәм үзәк өлешләрендә урнашкан тугыз өлкә хакимияте башлыклары отставкага киткән. Әлеге төбәкләрнең элеккеге җитәкчеләре үзләренең бу карарын илдәге катлаулы хәлләргә бәйләп аңлата. Севастопольдә яшәүчеләр исә, Югары Рада карарын танымауларын белдереп, үзәк мәйданга митингка чыккан. Митинг резолюциясендә илдәге хәлләр “дәүләт перевороты”, дип бәяләнгән. Моннан тыш депутатларның экс-премьер Юлия Тимошенконы җинаять җәзасыннан азат иткәнлекләрен дә искәртик. Тик “Батькивщина” хәрәкәте лидеры үз кандидатурасын Украина Премьер-министры вазыйфасына тәкъдим итмәүләрен сораган. Виктор Януковичка килгәндә, шимбә көнне Киевтан киткәч, Президентның кайда икәнлеген озак кына беркем дә белмәгән. Шулай да берникадәр вакыттан соң ул Харьковта журналистлар белән әңгәмәсендә Украинаны ташлап китәргә җыенмавын белдергән. Әмма кайбер массакүләм мәгълүмат чаралары, чик буе хезмәте мәгълүматларына таянып, Президентның Донецк аэропортыннан очып китәргә ниятләгәнлеге, тик самолетка күккә күтәрелергә ирек бирелмәгәнлеге турында хәбәр иткән.
Элек-электән үк Төбәкләр партиясе таянычы буларак саналып килгән Харьков хакимияте дә, башка төбәкләр кебек үк (Кырым һәм Луганскидан кала), оппозициядәгеләр – “Уң сектор” сугышчылары контрольлегенә күчкән. Шулай итеп, “мәйдан яклы булу” Украинаның көнчыгышына да “йоккан”.
“Үзәк хакимият тар-мар ителде”
Украинадагы вакыйгалар, әлбәттә, дөньякүләм сәясәтчеләрнең дә игътибар үзәгеннән читтә калмаган. Аерым алганда, Владимир Путин АКШ Президенты Барак Обама белән илдәге вәзгыять турында фикер алышкан. Ике Президент та Украина икътисадын тотрыклыландырып, илне тыныч үсеш юлына кайтару зарурилыгы турында фикергә килгән. Ә Көнбатыш массакүләм мәгълүмат чаралары, Украинадагы үзәк хакимият тар-мар ителде, дип тәкрарлый. Британиянең “The Times” басмасы, украиналыларны үз дигәннәрендә нык торырга өндәп, “Януковичның куллары канга буялды, аның снайперлары Киевта мәйданга чыгучыларга атты”, – ди яза. “Independent” басмасы да чаң суга. Анда: “Вакытында чара күрелмәсә, Украинадагы хаос Европа өчен Икенче Бөек Ватан сугышыннан соң иң зур хәвеф булырга мөмкин”, – дигән фикер үткәрелә. “Foreign Policy” басмасы авторлары фикеренчә, хәзер Украинага диалог кирәк. Сәяси үзгәреш кирәк. Хәзер Украинадагы хакимиятне үз кулына алган оппозиция күрелә торган чараларының илдә тынычлыкка китерәсен расларга тиеш. Шул очракта гына демократик үзгәрешләргә исәп тотарга була, диелә Кушма Штатлар басмасында.
в„–28 | 25.02.2014